Vrije dag of heilige dag?

Vrije Dag of Heilige Dag? – Hoe houd je de Sabat” Deel 2

Vrije Dag of Heilige Dag
Laten we eerlijk zijn. Er zijn heel veel mensen in de wereld, die een opvatting over de Sabbat hebben van: Je zit op de eerste dag van de week je tijd uit in de kerk. En daarna ga je naar het voetballen, of winkelen. Of je beschouwt het gewoon als vrije dag. Ik zie onder mensen die de Sabbat houden een vergelijkbare ontwikkeling plaatsvinden. Ik denk, dat dat ongezond is, en on-Bijbels.

God eert de mensen, die Hem eren
Er is een verhaal over een man, een aantal jaren geleden in Zuid-Amerika, die een bananenplantage had. Hij hield de Sabbat. Ik herinner me alle omstandigheden niet meer, omdat ik het verhaal uit mijn herinnering vertel. Maar het was zo, dat de vloot schepen, die de bananen moest vervoeren, in verband met een storm allemaal onverwachts op vrijdagmiddag de haven binnenliepen. Ze kwamen allemaal op hetzelfde moment en zeiden: “We moeten allemaal op zaterdagavond vertrekken, want er komt storm, en daar willen we niet in terecht komen.” Nu wachten alle bananenboeren altijd tot het laatste moment met het snijden van de trossen, zodat ze zo vers mogelijk verscheept kunnen worden. Dit was vóór de tijd, dat alles per vliegtuig ging. En alle boeren moesten vrijdag en zaterdag alles op alles zetten om hun bananen te oogsten. En deze man begreep al snel, dat hij het nooit zou klaarspelen, wanneer hij de sabbat zou houden. En toen zijn buren merkten, dat hij geen arbeiders op het veld had, vroegen ze: “Oogst jij niet? Alle schepen vertrekken! Het zijn de laatste schepen dit seizoen, want het transportseizoen voor deze oogst is bijna voorbij. Je verliest je hele oogst!” Hij zei: “Het lukt me niet zonder de Sabbat te overtreden. Dus ik denk, dat dit Zijn probleem is. Ik doe het in elk geval niet.” Maar zij probeerden hem over te halen. Ze zeiden: “En hoe moet het dan met je gezin? God begrijpt het heus wel. Hij begrijpt het wel. Denk eens aan al die verspilling. En je kunt ook een deel aan de kerk geven.”

Toen haalde hij een Bijbeltekst aan, I Samuel 15: 22: “Heeft de HEERE evenveel behagen in brandof-fers en slachtoffers als in het gehoorzamen van de stem van de HEERE? Zie, gehoorzamen is beter dan slachtoffer, luisteren beter dan het vet van rammen.” Wat zou het, als ik een gift aan de kerk geef? God heeft liever, dat ik gehoorzaam ben. Maar zij zeiden: “Je bent gek!” En dus gingen ze allemaal aan het werk, oogstten hun bananen en brachten ze naar de schepen. De schepen vertrokken allemaal, en terwijl ze achter de horizon verdwenen was hij met zijn gezin in de kerk. En zijn bananen waren nog allemaal op het land.

Wel de rest van het verhaal is ongekend: één van die bananenschepen had motorpech en kwam op maandag moeizaam de haven binnen, en wilde bananen kopen. Het schip werd gerepareerd. Maar alle bananen waren verkocht, omdat de mensen dachten, dat het de laatste schepen waren. En nu wilde de kapitein twee keer zoveel betalen, als hij maar van iemand bananen kon kopen. Anders moest hij leeg terug. En zo werd deze man, die God eerde, door God geëerd. En al zijn vrienden zagen hem naar de haven gaan met zijn bananen, en er bijna twee keer zoveel voor krijgen, als wanneer hij zich door de paniek had laten meeslepen. “Die Mij eren, zal Ik eren.” I Samuel 2: 30

Jullie zullen op de proef gesteld worden. En ik beloof jullie, dat Gods volk zwaar op de proef gesteld zal worden, over wie gehoorzaam zal zijn. In de eindtijd zal er een strijd zijn tussen de mensen die het beest gehoorzamen en hem aanbidden – en de mensen die het zegel van God hebben en Hem aanbidden. En daarom speelt deze grote vraag zelfs bij dingen die zo klein lijken als het houden van de Sabbat. Dus zelfs de kleine nuances, die we maken in hoe we dit gebod gehoorzamen, maken verschil. Als we deze dingen niet bestuderen, en ons op dit terrein niet informeren, dan kan ik jullie garanderen, dat binnenkort de Sabbat door Sabbatvierders, in plaats van als een heilige dag, als een gewone vrije dag beschouwd zal worden. Ik denk dat jullie wel weten, dat daar een verschil tussen is.

Wat is nu het doel van de Sabbat?
Hierover hebben we het in onze vorige studie gehad. Het is natuurlijk een tijd om het Woord te lezen, en om te bidden. Ik hoop, dat jullie je Bijbels meenemen naar de gemeente, om samen te kunnen aanbidden. Ik was geschokt over die artikelen en uitspraken, die erop neerkomen, dat je op Sabbat maar beter thuis kunt blijven. … of dat het goed is om rond het huis te zijn … Er zijn talloze geboden in de Bijbel, die zeggen, dat het een dag is, waarvoor geldt: “zij zullen de roemrijke daden van de HERE blij verkondigen.” (NBG). Ik heb zelfs een tekst gevonden in II Koningen, waarin de Sunamitische vrouw na de dood van haar zoon tot haar man zegt: “ik wil mij naar de man Gods spoeden en dan terugkomen. En hij vroeg: Waarom wil je vandaag naar hem toegaan? Het is immers geen nieuwe maan of sabbat..” (II Koningen 4: 22, 23 NBG) Dat betekent, dat ze dat eerder wel deden. Op Sabbat kwamen ze samen. Heb je daar wel eens aan gedacht? Er zijn dus heel veel bewijzen in de Bijbel te vinden, dat het een dag is, waarop men samenkwam.

Herinneren jullie je nog, dat ik de vorige keer een paar citaten niet kon vinden? Ik zal jullie er één voorlezen. Ik had er een hele lijst van. Dit citaat komt uit het boek: “Hoe leid ik mijn kind?”, blz. 531: “Vaders en moeders moeten het tot regel maken, dat hun kinderen op Sabbat de kerkdienst bezoeken. Ze moeten deze regel door hun eigen voorbeeld kracht bijzetten.” Hoe vaak hebben jullie gehoord, dat vaders hun kinderen op zondagmorgen naar de kerk sturen? Ze blijven zelf thuis, zodat ze rust hebben om het nieuws te kijken en de sportpagina’s te kunnen lezen. Jullie kinderen zullen doen wat jullie doen, dus wij moeten het goede voorbeeld geven. Natuurlijk is er op Sabbat tijd voor rust: voor ons lichaam, onze geest en ons verstand. De Sabbat hoort met een wijding geopend en gesloten te worden. Dat betekent dus niet, dat we ons tot een uur na het begin van de Sabbat nog haasten, en dan zeggen: “Ik denk, dat we nog even moeten bidden.” Ik moet bekennen, dat de reden, dat ik hierover preek, niet is, dat ik zo nodig tot jullie preken moet. Ik preek tot mezelf. In huize Batchelor zijn we nog steeds bezig uit te zoeken, hoe we de Sabbat moeten houden. Daarom zijn deze preken zo belangrijk. We kwamen er soms achter, dat de Sabbat begon. En dan zeiden we tegen elkaar: “Wel, laten we bidden en de Sabbat officieel openen.” In plaats van een echte wijding te houden: iets degelijks lezen en samen zingen, en zo. Het is best moei-lijk, om God de eer te geven, die Zijn Naam toekomt. En zo moet de Sabbat ook gesloten worden. We moeten het begin en einde van de Sabbat duidelijk markeren. En we moeten ook de grenzen van de Sab-bat bewaken. Als je gaat zitten wachten, totdat de klok de laatste seconde vóór de Sabbat heeft weggetikt … Waarom zou je tot de laatste minuut wachten?

Als ik met het vliegtuig meemoet, heb ik er een hekel aan om te laat te komen! Ik heb ontdekt wat “Standby” betekent: je staat erbij en ziet je vliegtuig opstijgen! Ik wil er graag vroeg zijn. Als ik moet wachten, doe ik dat liever niet thuis. En als je het vliegtuig in mag, ben ik het liefst het eerste aan boord. Deze week is het me nog een keer overkomen. Ik maakte een reis heen en weer naar Florida. Er zaten twee mensen op mijn stoel, en ik was niet eens één van de twee. Computerfout. Ik kon toekijken, hoe iedereen aan boord ging, terwijl ik moest wachten. Weet je: wie het eerst op die plaats zit, die krijgt hem. Ik weet, dat dit egoïstisch klinkt. Maar ik bedoelde te zeggen, dat je niet te laat moet komen. En zo is het ook met de Sabbat. En wanneer de Sabbat voorbij is, moet je niet op de klok zitten kijken, en zeg-gen: “OK, geeft het trompetsignaal maar! De Sabbat is voorbij! Kom op, we gaan onze eigen dingen doen!” Dat is de verkeerde houding. Het is bijna een belediging van God. Rek de Sabbat een beetje. Begin vroeg en laat Hem zien, dat je om de Sabbat geeft.

Het is een gebod
De Sabbat is niet één van de tien suggesties, of één van de tien aanbevelingen. Het is een gebod. Laten we er nog eens naar kijken. Het was onze Schriftlezing, maar herhaling doet geen kwaad. Exodus 20: 8 – 11. En ik wil jullie speciaal wijzen op iets, wat dit hele gebod doortrekt. In dit ene gebod staat het WAT?, WAAR?, WIE?, HOE?, WANNEER? en WAAROM? Weet je, waarom God dit er voor dit ene gebod allemaal heeft ingezet? Omdat Hij wist, dat wij er vragen over zouden hebben. En daarom geeft Hij bij dit gebod veel meer bijzonderheden dan bij alle andere geboden. Het is het langste gebod. En het staat midden in de Tien Geboden. Hij heeft er prioriteit aan gegeven. Hij begint met het woord ‘gedenk.’ Waarom heeft Hij dat gedaan, denk je? Hij wist, dat we de neiging zouden hebben om het te vergeten. ‘Gedenk’ betekent niet, dat we er op vrijdagmiddag aan moeten beginnen te denken. “Gedenk de sabbatdag, dat u die heiligt.” Hij is heilig. Wij moeten hem houden, zoals hij gemaakt is. En het gebod vertelt ons WAT we moeten doen: “Zes dagen moet u arbeiden en al uw werk doen, maar de zevende dag is de sabbat van de HEERE, uw God. Dan …” WANNEER? op de Sabbat: “mag u geen enkel werk doen, …” WIE? “u niet, uw zoon en uw dochter niet, uw slaaf en slavin niet, uw vee niet, en niet de vreemdeling, …” WAAR? “die binnen uw poorten is.” WAAROM? “Want in zes dagen heeft de HEERE de hemel en de aarde gemaakt, de zee en al wat daarin is, en Hij rustte op de zevende dag. Daarom zegende de HEERE de sabbatdag, en heiligde die.” Dat heeft Hij allemaal in het vierde gebod gestopt, zodat wij het kunnen begrijpen.

Als we nu het gebod lezen zoals het er staat, wil ik jullie erop wijzen, dat dit niet één van de kleinste geboden is. Jullie weten, dat Jezus gezegd heeft: “Wie dan één van deze geringste geboden afschaft en de mensen zo onderwijst, zal de geringste genoemd worden in het Koninkrijk der hemelen.” Mattheüs 5: 19. en je zou verbaasd staan over het aantal mensen, dat naar de Tien Geboden kijkt, en dan denkt: “Als ik het geringste gebod eruit zou moeten kiezen, dan is het de Sabbat.” Ik denk, dat ze een slechte keus gemaakt hebben. Weet je wel, dat de straf op het schenden van de Sabbat de dood was? Op stelen stond geen doodstraf. Op liegen stond niet perse de doodstraf. De straf op overspel was de dood, wanneer de mensen getrouwd waren. Als je niet getrouwd was, dan gold: Jullie hebben het samen een uur fijn gehad; nu moeten jullie trouwen. Maar luister eens, wat er over de Sabbat in Numeri 15: 32 staat. De kinderen van Israël waren in de woestijn en vonden iemand, die op Sabbat brandhout aan het verzamelen was. En de mensen die hem hadden aangetroffen, brachten hem naar Mozes en Aäron. Ze zeiden: we weten, dat dit een gebod is. Hier is iemand, die de Sabbat gebroken heeft. Wat voor straf staat daar op? We hebben deze nieuwe wet. En nu weten we niet, welke straf er op staat. Ze wisten niet wat ze moesten doen. Als je verder leest, staat er: “Toen zei de HEERE tegen Mozes: Die man moet zeker ter dood gebracht worden. …” Voor het verzamelen van brandhout? “… Heel de gemeenschap moet hem met stenen stenigen buiten het kamp.” (vers 35) Ze moesten deelnemen aan de executie! “T oen bracht heel de gemeenschap hem uit tot buiten het kamp, en zij stenigden hem met stenen, zodat hij stierf.” (vers 36) Ik wed, dat ze de week daarop voorzichtiger waren.

Hoe belangrijk is dit voor God?
Is het alleen maar een voorstel? Sommige mensen nemen hun toevlucht tot de Romeinenbrief, waar staat: “De één acht de ene dag boven de andere dag, maar de ander acht al de dagen gelijk. Laat ieder in zijn eigen geest ten volle overtuigd zijn.” Romeinen 14: 5. En dan passen ze deze uitspraak, die gaat over Joodse feesten, dus jaarlijkse sabbatten, toe op de wekelijkse Sabbat. O nee! Het gaat hier over heel wat anders. En je kunt nog verder lezen. Laat me nog een paar Bijbelverzen mogen noemen, als ik nog tijd heb. Ezechiël 20: 12 – 13 (NBG): “Ook gaf Ik hun mijn sabbatten als een teken tussen Mij en hen, opdat zij zouden weten, dat Ik, de HERE, hen heilig.” Het is een teken van heiliging. Hebben we dat nodig? Hebben we heiliging nodig? “Maar het huis Israels was weerspannig tegen Mij in de woestijn; zij wandelden niet naar mijn inzettingen en verwierpen mijn verordeningen; de mens die ze opvolgt, zal daardoor leven.” Dat betekent, dat er heiligende invloed van uitgaat. “Mijn sabbatten ontheiligden zij ten zeerste, zodat Ik overwoog mijn grimmigheid in de woestijn over hen uit te storten ter vernietiging.” (vers 13) Dat is een ernstig feit. In Ezechiël 20: 20 – 21 (NBG) kun je het ook lezen – en ook in vers 24. “Heiligt mijn sabbatten, dan zullen deze een teken zijn tussen Mij en u, opdat gij weet, dat Ik, de Here, uw God ben. Maar die zonen waren weerspannig tegen Mij; zij wandelden niet naar mijn inzettingen en onderhielden geenszins mijn verordeningen; de mens die ze opvolgt, zal daardoor leven. Mijn sabbatten ontheiligden zij …” (dit lijkt op het vorige) “Mijn sabbatten ontheiligden zij, zodat Ik overwoog mijn grimmigheid over hen uit te storten, mijn toorn ten volle over hen te doen komen in de woestijn.”

Kan het God schelen? Is het menens?
Soms vinden we, dat ieder zich maar door zijn of haar eigen geweten moet laten leiden. Als het goed voelt, is het OK. Dat is niet, wat de Bijbel leert. God geeft tot in de bijzonderheden aan, hoe wij de Sabbat moeten houden. Het is een gebod, amen? Er bestaan ook extreme opvattingen. Dat vervuilt ons denken op dit punt een beetje. Tegen de tijd, dat Jezus op aarde kwam, werd de leer van de Sabbat onderwezen door Farizeeën. Die waren extreem wettisch. In de Bijbel beschuldigen ze zelfs Jezus ervan, dat Hij de Sabbat schond. Maar nergens in de Bijbel kun je vinden, dat Jezus het Sabbatsgebod overtreedt, zoals dat in de Bijbel zelf staat opgeschreven. Hij schond hun door mensen gemaakte tradities. Hoe vaak hoorde je Jezus niet zeggen: “U zet op een mooie manier Gods gebod aan de kant om u aan uw overlevering te houden.” Markus 7: 9. Daarom zegt Hij ook: “Tevergeefs eren zij Mij …” (vers 7) De Sabbat en de eredienst zijn met elkaar verbonden. “…door leringen te onderwijzen die geboden van mensen zijn.” Zij onderwezen geboden, door mensen gemaakt, en verkondigden die als leer. Maar dat was allemaal tevergeefs. Je zult Jezus nooit op Sabbat in de timmermanswerkplaats aantreffen. Je hoort Hem nooit zeggen – of Zijn discipelen leren: “Het is prima om de Sabbat te schenden.” Integendeel: elke Sabbat was Hij in de synagoge. Hij gaf dus het voorbeeld en was daar om te aanbidden. Hij stond op en las de Schriften hardop voor. En dat is voor ons een goed voorbeeld. Dus veel van de strijd die je in het Nieuwe Testament kunt aantreffen is, dat Christus probeert de Sabbat vrij te maken en te reinigen van de beperkingen, die door mensen waren gemaakt.

En er zijn nu nog steeds Farizeeërs, is het niet zo? Die proberen er een last van te maken, in plaats van een zegen. Hij is als zegen bedoeld. Maar sommige mensen menen, dat die passages in Jesaja – waar het gaat over “uw zaken”(KJV “eigen genot”) – inhoudt, dat we ons zo ellendig mogelijk moeten voelen om de Sabbat goed te kunnen houden. Laat me het jullie voorlezen, Jesaja 58: 13 – 14: “Indien gij niet over de sabbat heenloopt door uw zaken te doen op …” de heilige dag van de Joden. Staat dat er: op jullie heilige dag? God zegt: “Mijn heilige dag …” Dus we kunnen niet onze eigen dag uitzoeken. Het is Zijn dag. “… noch uw zaken (KJV “Uw genot”) …” Het woord genot betekent hier niet iets waarvan je geniet. Het betekent je eigen egoïstische verlangens volgen. Er zijn mensen, die zeggen: “Als we buiten in de natuur zijn, dan gaan we ook waterskiën. Als we er zin in hebben, dan gaan we skiën in de sneeuw.” Ik geloof, dat zoiets de bedoeling van de Sabbat verdraait. De Heer wil, dat jullie van de Sabbat genieten. Maar dat betekent niet, dat je buiten je eigen vertier zoekt. Ik geloof, dat die tijd er is om ons toe te wijden aan Zijn dienst. Ik kom daar zo op. En dan gaat Hij verder: “ …en die eert door noch uw gewone bezigheden te doen, noch uw zaken te behartigen …” en “uw zaken” (KJV uw genot”) hier betekent: bedoelingen, verlangens, gewoontes. Wie van jullie eet op Sabbat? Steek je hand op. Wees maar eerlijk. Wie vindt dat lekker? Durft iemand van jullie te zeggen, dat hij of zij er van geniet? Mogen we daarom op Sabbat niet eten? Natuurlijk wel. Dat is niet, wat hij hier zegt. Hij zegt niet: zodra je van iets begint te genieten: “O, ik mag het goede niet doen, want daar geniet ik van.” Er zijn mensen, die zoiets serieus menen. Het betekent: je eigen bedoelingen, je eigen verlangens, je eigen gewoontes. Laten we dat in gedachten houden. Ik wil nu een delicaat onderwerp aansnijden, en ik moet goed opletten, hoe ik het zeg.

Intimiteit op Sabbat
Ik krijg veel vaker dan je zou kunnen voorstellen de vraag: “Hoe zit het, wanneer man en vrouw op Sabbat intiem contact hebben?” Op dit terrein heerst veel verwarring. Ik wil jullie iets geven om over na te denken. Op welke dag schiep God Adam en Eva? Op vrijdag, de zesde dag. En wat was het laatste wat Hij zei, vóórdat de Sabbat aanbrak? “Wees vruchtbaar en word talrijk.” Genesis 1: 28. Hoe zou hun huwelijksreis eruit hebben gezien? Is er iets in de Bijbel … Bestond er zonde in de wereld, toen God Adam en Eva maakte? Er was geen zonde in de wereld. Staat er in de Bijbel iets over het paradijs, dat er iets onheiligs of onreins is aan dit soort natuurlijke verhoudingen? Nee. Ik wil jullie in dit verband Hebreeën 13: 4 meegeven: “Laat het huwelijk bij allen in ere zijn …” En dat woord “ere” kun je zo zuiver mogelijk verstaan “… en het huwelijksbed zij onbevlekt.” Zuiver. En dus wordt dat idee van: “De Sabbat is een heilige dag en dus kan het niet” niet door de Bijbel ondersteund. Paulus zegt, dat er tijden kunnen zijn, dat een gezin, of een man en een vrouw ervoor kiezen om te vasten en te bidden. Dan onthouden ze zich van elkaar om te kunnen vasten en bidden. Jullie hebben vast wel gezien, dat dit verbonden is met ook niet eten. Dus als het prima is om op Sabbat te eten … Moet ik hier nog langer op doorgaan, of begrijpen jullie het? Wat ik jullie net doorgegeven heb is toestemming, geen gebod. Als jullie geweten je iets anders ingeeft. Of als jullie als man en vrouw iets overeengekomen zijn, dan is dat geen zonde. Dat is prima. Maar ik denk, dat we hierin een Bijbels evenwicht moeten hebben.

Sabbat in de ruimte
Een andere vraag die ik krijg – en je zult verbaasd staan over hoe vaak – hoe houd je Sabbat in de Space Shuttle? Of in het Internationale Ruimte Station (ISS)? Of hoe houd je de Sabbat op de Noordpool in de winter? Dan komt de zon een paar maanden lang helemaal niet op. Dat weet ik niet, maar ik vond, dat ik er op z’n minst op in moet gaan. Ik heb er over nagedacht, want ik zou zelf ook wel eens zoiets willen doen. Ik zou graag nog eens naar het ruimtestation gaan, voor ik misschien te oud ben. … Stel je voor, dat ik 80 ben. John Glenn deed het toen hij 80 was. Dan heb ik ook nog kans, nietwaar? Als de Heer op Zich laat wachten. Ik heb wel eens eerder gedacht: Wat, als je daarboven bent? Jullie weten, dat dat ding rond de aarde draait. Dan zeggen jullie misschien: “OK, Heer, ik zal de Sabbat houden op dezelfde tijden en op dezelfde manier als in Noord-Californië.” Ik houd gewoon die tijden aan, nietwaar? Ik bedoel maar. Hoe zou je de Sabbat moeten houden, als je in een grot diep onder de grond woonde? Dan zou je een kunstmatige manier moeten bedenken om de tijd te meten, en Hem de tijd geven, die Hem toekomt, afhankelijk van waar je woont. Ik weet het niet.
Met de Noordpool is het precies hetzelfde. In de eerste plaats geloof ik niet, dat de Heer wil, dat je daar woont, wel? En weet je wat zo interessant is, wanneer mensen je zo’n vreemd klein probleem voorhouden? “Hoe houd je Sabbat in de buurt van de datumgrens?” Dan zijn het vaak zondagvierders, die een probleem willen maken. Weet je, wat ik dan antwoord? “Je houdt op die plaatsen de Sabbat precies zoals je zondag zou vieren.” De Sabbat is niet een uitvinding van mij. Het is Gods idee. En als je begint te suggereren, dat dit gebod op sommige plaatsen niet gehouden kan worden, dan val je Hem aan.

Ik heb niet op al die vragen antwoord. Maar het is Gods idee. Ik weet hoe ik de Sabbat moet houden op de plek waar ik woon. Dat telt toch? Ik ga niet naar de Noordpool, dus voor mij is het geen probleem. Maar voor het volgende trekken we wat meer tijd uit. Hoe doen we het met onze kinderen? Hier moeten we werkelijk aandacht aan besteden. Want als je het verkeerd doet, wordt de Sabbat voor je kinderen een last. Als je het goed doet, wordt het een “verlustiging” en een zegen. In de eerste plaats is het goed, om zoveel mogelijk dingen te zoeken. Laten we eerlijk zijn: kinderen hebben meer energie. Hoevelen van ons zouden niet graag de energie van een driejarig kind terug hebben? Die hebben een schijnbaar oneindige energie. En als je dan op Sabbatmorgen in de kerkbank de veiligheidsriemen aandoet … Dan zitten ze stil. En dan kom je daarna thuis en zegt: “Ga nu nog maar eens zes uur stilzitten.” Dan is het geen wonder, dat ze op de klok zitten kijken. Het is belangrijk, dat jullie hun actieve geest bezig houden: geef ze iets positiefs te doen. Maar ik wil ook iets duidelijk maken. Naar mijn mening bestaat er een verschil tussen de Sabbat tot verlustiging en tot zegen te maken – en je schuldig voelen, omdat je de Sabbat niet leuk weet te maken. Ik weet nergens het gebod te staan, dat we elke Sabbat voor onze kinderen moeten maken tot reisje naar de Efteling of Disneyland. Het is een heilige dag. Dat betekent niet, dat je geen plezier mag hebben. Je hoeft niet perse iets te doen wat leuk is. Ik vind het leuk om te preken. Maar het idee, dat we elk moment vermaakt moeten worden, is naar mijn mening de plaag van onze generatie. Als ik niet de hele tijd door vermaakt wordt, en als niet altijd alles even leuk is, dan is het niet goed. Zo is het. Dat is corruptie van ons denken. We moeten van de Sabbat een zegen proberen te ma-ken. We moeten proberen er een verlustiging van te maken. En dat is misschien niet hetzelfde als … Ik heb ouders tijdens de kerkdienst hun kinderen een Gameboy zien geven. En als je dat dan zou kunnen zien, dan zitten die kinderen asteroïden neer te schieten. Of ze doen van alles. Omdat de ouders bang zijn, dat ze geen plezier hebben. En ze willen graag, dat hun kinderen de kerk fijn vinden. Maar zo horen ze niets van de preek. Doen ze die dingen ook als ze 45 zijn? Ik bedoel: we moeten onze kinderen op een bepaald moment leren eerbiedig te zijn, stil te zitten en te luisteren. Want je wilt dat ze de overgang zullen kunnen maken van kind tot volwassene. En naarmate ze intellectueel rijpen, zullen ze meer en meer van de preek gaan begrijpen, en zullen ze in staat zijn die toe te passen. Maar er zijn dingen die we kunnen doen. Niet alleen in de kerk, maar ook de rest van de dag.

We hebben hier grote afdelingen voor de Sabbatschool. Die houden jongeren bezig met leren. En dat vind ik goed. Ze maken het niet alleen interessant. De kinderen leren ervan en dat kost veel inspanning. Lees in de eerste plaats geestelijke boeken. Wandel in de natuur. Bezoek een paar oude mensen. De natuur is iets goeds. Je kunt het niet het hele jaar doen. Hoe zit het met de Noordpool? Daar kun je ook niet al te vaak heen. Maar dan heb je altijd weer de vraag: Als je naar een kreek of rivier gaat, mogen ze dan gaan zwemmen? Mogen ze er tot hun enkels in? En als ze tot hun knieën gaan? Ik heb allerlei ouders afwegingen horen maken op dit en op allerlei andere punten. Net een paar weken geleden gingen mijn gezin en nog een ander gezin van Sabbatvierders op Sabbat naar een kreek in Covalo. We hadden de kinderen meegenomen en ze vroegen, of ze het water in mochten. Wij zeiden: “Nou ja, je mag je schoenen uittrekken.” Het is niet verkeerd om rond te waden en stenen te verzamelen en naar de rivierkreeften te kijken. Ik vind het goed, om naar buiten te gaan in Gods schepping, en die ook een beetje met je tenen te voelen. Maar het volgende moment werd Nathan volledig ondergedompeld. Dat wilde hij helemaal niet. De kreek was koud. Maar je weet hoe dat gaat. Ze stonden te springen op een boomstronk en iemand duwde hem erin. We vertellen niet wie. Ik was het niet. Maar op dit punt moet je ze richtlijnen geven, zodat ze ervan kunnen genieten om buiten te zijn; maar dat ze wel weten, dat het heilige tijd is. Want laten we eerlijk zijn: Het is normaal, dat als je met de kinderen op Sabbat aan de rivier bent, dat ze hun tenen afkoelen of zoiets doen. Maar het is heel wat anders, als ze bommetje van de duikplank doen. Dan denken ze niet echt aan God, wel? Begrijpen jullie het verschil?

Het kan goed zijn, om met het gezin op Sabbat een eindje te gaan rijden. Maar je wilt toch niet aan de ‘Indiana 500’ mee gaan doen, wel? Misschien zeg je wel: “Ik rijd toch alleen maar? Jij rijdt ook op Sabbat, ik rijd ook.” Nee, er is een verschil, begrijp je? Je moet je verstand gebruiken om de bedoeling ervan te snappen. Iemand gaf me een boek. Ik weet niet: Hebben we dit boek bij Amazing Facts? Ja? Mooi! Reclame: Amazing Facts heeft dit boek! Het gaat over 52 dingen die je op Sabbat kunt doen. En heel veel van die dingen hebben met kinderen te maken. Ik ga ze niet allemaal voorlezen. Maar ze zijn natuurlijk ook te gebruiken bij de padvinders en de avonturenclub. Ze kunnen naar buiten de natuur in gaan en bloemen verzamelen, of sparrenappels, of stenen. Stenenverzamelingen zijn interessant. Diersporen volgen. Afval verzamelen in de natuur. Sommige van deze natuurdingen kun je ook binnenshuis doen. Nodig een vreemde bij jullie thuis uit. Maak natuurtekeningen. Je kunt zingen. Twintig vragen over figuren in de Bijbel. Ik noem ze niet allemaal op. Bezoek invaliden, die aan huis gebonden zijn. Adopteer een grootouder. Bel of schrijf iemand, die bemoediging nodig heeft. Schrijf een brief aan een Bijbelse figuur. En zo zijn er 52 ideeën … Er zijn ook andere boeken en dingen te krijgen, waar ideeën in staan. Misschien kost het wat energie, maar het is goed bestede energie, als je dingen bedenkt, die zij kunnen doen om hun teveel aan energie en enthousiasme kwijt te raken, die ze van nature nu eenmaal bezitten.

Lessen die je van dolfijnen kunt leren
Als dolfijnen in de natuur babydolfijnen baren, het zijn natuurlijk zoogdieren, dan moeten ze nog helemaal leren zwemmen. Dat kost niet zoveel tijd, maar kijk maar eens als ze pas geboren zijn. Ik heb het al eens eerder gezien: ze gaan op hun kop. Ze gaan omlaag, terwijl ze omhoog moeten gaan. En kort na hun geboorte weten ze niet eens hoe ze moeten ademen. Ze weten niet precies waar de lucht is. En net als mensenbaby’s moeten ze kort na hun geboorte ademen, anders overleven ze het niet. De vader en moeder, of een andere volwassen dolfijn in de school duiken onder zo’n kleintje en duwen het omhoog naar de oppervlakte, zodat ze adem kunnen halen. Dan laten ze het even rondzwemmen. Ze weten instinctief wanneer het tijd is om opnieuw adem te scheppen. En regelmatig blijven ze het jong de eerste uren of dagen van zijn leven naar boven duwen, en laten het zien, waar ze lucht kunnen halen. Wel: onze kinderen moeten leren heilige lucht in te ademen. Er is geen verschil in die zin, dat wij ze omhoog drukken en dat zij verzet plegen. Ze gaan misschien in de verkeerde richting. Daarom hebben ze die zachte leiding nodig, zodat ze ontdekken waar de frisse lucht is. Één van de belangrijkste onderdelen van het Sabbatgebod wordt samengevat in het woord “Gedenk.” En zoals ik eerder heb verteld, betekent gedenken niet, dat je wacht totdat de zon op vrijdagmiddag de horizon kleurt. En dat je dan pas zegt: “O, het is bijna Sabbat. Ik moet me klaar gaan maken.” Want we leven om God te aanbidden. En ik vind, dat we in gedachten moeten houden, dat we God zeven dagen per week aanbidden, is het niet zo? Maar laten we eerlijk zijn: de aanbidding op Sabbat is duidelijk van een hogere aard, heeft een andere context, en heeft een andere inhoud, omdat God dit zo bepaald heeft. Hij heeft gezegd, dat Hij ons zal ontmoeten en ons op een bijzondere manier zal zegenen. Want we leven om Hem te aanbidden en Hem te verheerlijken. Daarom is het de tijd en de moeite waard om vooruit te denken en te gedenken. We beginnen de Sabbat niet zomaar op vrijdag te gedenken. Daar begin je al mee, wanneer de zon op zaterdagavond ondergaat. Dan moeten we al aan de volgende Sabbat gaan denken en onze week gaan plannen.

Weet je: de Sabbat is een prachtig middel van God om een schaalverdeling aan te brengen in het leven van mensen die Hem aanbidden. Want ons leven bestaat uit tijd. En wanneer onze weken elke week rond deze gezegende tijd met God draaien, dan verlies je de richting nooit uit het oog. En dat is ook de bedoeling. Ik denk, dat God de Sabbat zó heeft gepland, dat ons hele leven daar omheen kan draaien. Het helpt ons het doel in het oog te houden: Hem aanbidden, Hem dienen, Hem verheerlijken. Het helpt ons ook, dat we niet al te zeer bezig zijn met de zorgen van dit leven, “zodat die dag u als een dief zou overvallen.” I Thessalonicenzen 5: 4. Daarom is het de moeite waard er aandacht aan te besteden en de dingen te plannen. Ik wil jullie over dit punt een paar dingen voorlezen. Het is een soort aanbeveling. Hebben jullie een pen? Of een potlood? Een goed geheugen? Heel veel van wat ik jullie nu ga vertellen, is ook te vinden in dat klassieke boek “Hoe leid ik mijn kind?” van Ellen White. Het is hoofdstuk 79, dat als titel heeft: “De Sabbat, dag van verlustiging.” Ik beveel dit boek erg aan. Er is heel veel materiaal in te vin-den. Maar ik lees er een paar gekozen citaten uit voor.

Bereid je op de Sabbat voor.
“Zorg ervoor, dat de voorbereiding op vrijdag klaar is. Zorg ervoor dat alle kleren klaarliggen, en dat al het koken klaar is. Zorg dat de laarzen zwart zijn …” Dus schoenen poetsen enzovoort. “… en dat iedereen in bad is geweest.” Hee, hier wil ik even stoppen. Elke vrijdag. Of jullie dit nu leuk vinden of niet. Ik heb dit gedeelte gisteren uitgekozen, van tevoren. Ik zorg, dat mijn schoenen klaar zijn. Ik pak alvast mijn sokken en mijn ondergoed, en m’n stropdas. Soms pak ik er twee of drie en vraag Karen, wat ik aan moet trekken. Dat doe ik van tevoren, zodat ik ontspannener ben. Want de duivel is al bezig om iets te gaan uithalen. … Hebben jullie dat ook al eens gemerkt? Dat de duivel jullie Sabbat wil verknoeien, omdat hij weet, dat het een gezegende dag is? Hij doet dingen, waardoor je zó gespannen en zó opgewonden van raakt, dat er dingen misgaan. Dan ga je naar buiten en stapt glimlachend in je auto om naar de kerk te rijden. En dan ontdek je, dat iemand die nacht de deur heeft open laten staan, waardoor een lichtje bleef branden en de accu is leeggelopen. Dus als je niet vooruit plant, maakt de duivel daar misbruik van. Maar hoe zit het met wat hier staat: “dat iedereen in bad is geweest”? Mag ik vragen, hoeveel mensen hier in bad gaan? O, dat zal ik niet vragen. Ik ga meestal in bad of in de douche. Eigenlijk ga ik niet in bad. Ik neem elke dag een douche en soms twee keer, niet omdat ik neurotisch ben. Maar soms sta ik op en dan neem ik voor dat ik naar m’n werk ga een bad. Soms speel ik racquetball (een soort squash), en dan stink ik. En dan neem ik nog een bad. Maar honderd jaar terug was het nemen van een bad of een douche een intensief en moeizaam karwei. Ze moesten toen het water ophalen. Ik heb zo geleefd, dus ik weet ervan. Dan moesten ze het water op het vuur warmen, uitgieten, iemand in bad doen, weer opwarmen, uitgieten … Dat kostte uren. Het was erg arbeidsintensief om een bad te nemen. Het was geen gebod, dat je die dag vuil moest zijn. Als ik zes dagen per week in bad ga, hoeft die ene dag dat ik stink niet perse de Sabbat te zijn. En ik heb een excuus. De Bijbel zegt, dat de priester op Sabbat zich in het wasvat waste. Ik heb dus een goede reden. Maar laten we eerlijk zijn, vrienden: In onze tijd en cultuur kost het meer moeite om naar de kerk te rijden, dan om die knop van de douche om te draaien. Dus als er iemand van jullie nog steeds die gewoonte uit de negentiende eeuw heeft om alleen op vrijdag te baden, dan hoef je je naar mijn mening niet schuldig te voelen, als je op Sabbat nog vlug even een douche neemt.

“Zorg, dat het werk klaar is”, staat er. Maak er een regel van, dit te doen. Als je wilt, dan kan het ook. “De Sabbat is niet gegeven om kleren te herstellen of om te koken. Ook niet voor het zoeken naar vermaak of wat voor wereldse bezigheden ook. Leg voor dat de zon ondergaat alle werelds werk opzij. En leg alle wereldse papieren uit het zicht.” Op mijn bureau ligt van alles waar ik mee bezig ben. Daar liggen rekeningen bij en andere officiële papieren. Ik leg die op een stapel en berg ze op. Want anders kijk je er naar, en wat gebeurt er dan in je hoofd? Het hoort niet, dat je je eigen dingen doet, aan eigen dingen denkt, en je eigen woorden te spreken. Dan helpt het, dat je datgene opruimt, wat jouw aandacht af kan leiden.

Hoe zit het met koken op Sabbat? Exodus 16: 232 – 26. Allereerst wil ik zeggen, dat het geen gebod is om op Sabbat koud voedsel te eten. Maar het is goed, om zoveel mogelijk van tevoren te doen. De Sabbat hoort niet besteed te worden aan uitgebreid koken en zwaar werk bij het bereiden van voedsel. Dat is wat anders dan het bereiden van zwaar voedsel. De Bijbel zegt: “Wat u bakken wilt, bak het, en kook wat u koken wilt, en laat alles wat er overblijft voor uzelf liggen om het tot de volgende morgen te bewaren.” (vers 23) Een paar dingen hierover: Als je op vrijdag een salade maakt, en je doet de dressing er al over, dan heb je op Sabbat een slappe, weke salade. Maak alles klaar, maar doe het pas door elkaar vlak voordat je gaat eten. Jullie begrijpen wel, hoe je dit principe dan op de verschillende gerechten kunt toepassen. Het uitgangspunt is, dat je zoveel mogelijk van tevoren klaarmaakt. Dek het dan af en zet het klaar, zodat je kunt ontspannen. Je probeert zo je tijd te bewaken. Prijs God voor ovens met een tijdschakelaar! Karen maakt alles van tevoren klaar. Op Sabbat zet ze de oven op ‘automatisch’. Als we thuis komen, zegt hij ‘ping’ en dan is het klaar. Het is allemaal opgewarmd. Dan heb je geen koud eten. En we leven in de tijd van de magnetrons. Jullie kunnen allemaal snel iets klaarstomen. Maar het uitgangspunt blijft: doe het van tevoren. Natuurlijk: er zijn mensen die in instellingen werken met een restaurantafdeling. Zij moeten mensen in een ziekenhuis, of op een christelijke kostschool te eten geven. En natuurlijk moeten die dingen soms op de dag zelf gebeuren. Doe dit dan opgewekt. Als je in zo’n soort noodzakelijke functie zit, moet je ervoor zorgen, dat je niet elke Sabbat op het werkrooster staat. Anders heb je geen gelegenheid aan de voeten van Jezus te zitten.

Eten in een restaurant op Sabbat
Kopen en verkopen. Nehemia 10: 31: [Verder verplichtten wij ons …] “dat wij, wanneer de volken van het land koopwaar en allerlei koren op de sabbatdag ten verkoop zouden brengen, van hen op de sabbat of op een heilige dag niet zouden kopen.” (NBG) Waarom zou dat zijn? En dan zullen er mensen zijn, die redeneren: “Hoor nou ’s Doug: we houden tijdens de dienst toch ook een collecte? Dan moeten we ook met geld omgaan. Wat is dan het verschil met een restaurant?” Dat is iets heel anders. God een offer brengen is iets heel anders dan iets kopen; totaal iets anders dan mensen werk verschaffen en met mensen onderhandelen en mensen inhuren. De Bijbel zegt, dat het een dag is waarop wij mogen rusten, en onze knechten ook mogen rusten. Dus als wij ergens heengaan, en we betalen iemand anders om te koken, omdat wij geen voorbereidingen hebben getroffen – dan vind ik dat niet goed voor een christen. Dit is raar: ik vraag me af, of ik hiervoor steun krijg. Je hoort niet te kopen en te verkopen. Je moet alles van tevoren klaarmaken. Ik denk niet, dat we op Sabbat uit eten mogen gaan, en ons op die manier met de wereld vermengen. Laten we eerlijk zijn: Soms is de omgeving in deze eetgelegenheden ook van: ze spelen wereldse muziek, er worden wereldse gesprekken gevoerd. En ik weet niet, of het nu volgens Gods plan is, om ons op die manier aan dit soort invloeden bloot te stellen. Nog een Bijbelvers: Nehemia 13: 15 – 16: “In die dagen zag ik in Juda mensen, die wijnpersen traden op de sabbat …” Dat was beslist niet de eerste generatie die daar moeilijkheden mee had. “… en vrachten koren binnenhaalden en op ezels laadden, alsook wijn, druiven en vijgen en allerlei last, en deze op de sabbatdag naar Jeruzalem brachten. Ik gaf een waarschuwing, toen zij levensmiddelen verkochten. De Tyriërs die daar woonden, brachten vis en allerlei koopwaar en verkochten ze op de sabbat aan de Judeeërs, zelfs in Jeruzalem.” Hier verkopen heidenen goederen aan de Judeeërs. Niet-Sabbatvierders verkopen aan Sabbatvierders. En Nehemia zegt: “Dat horen we niet te doen.”

“Toen onderhield ik de edelen van Juda hierover en zeide tot hen: Wat doet gij daar voor slechts, dat gij de sabbatdag ontheiligt?” Is dat nu alleen de mening van Doug? Of zegt het Woord van God hier, dat als we op deze manier kopen en verkopen, we de Sabbat ontheiligen? Ik denk, dat het nog steeds geldt, dat het voor God nog steeds verschil maakt. Het is een dag om goed te doen. Weet je: ik wil het niet alleen maar over alle beperkingen hebben. Mattheüs 12: 11 – 12: “Hij zei tegen hen: Welk mens onder u, die één schaap heeft, zal het niet, als het op een sabbat in een kuil valt, grijpen en eruit tillen? Hoeveel gaat een mens een schaap niet te boven! Daarom is het geoorloofd op de sabbatdagen goed te doen.” En er zijn natuurlijk mensen die in ziekenhuizen en zo werken. Er zijn mensen ziek, die verzorging nodig hebben. Ik denk, dat ik mijn vrouw een beetje geplaagd heb, toen één van de kleintjes geboren moest worden. Ik zei, toen ze zwanger was, dat ze ervoor moest zorgen, dat ze op Sabbat niet zou baren (baren = labor = (zwaar) werk doen), want daar gold een gebod voor. Ik weet niet, of ze erop gelet heeft. Maar het was duidelijk … Wat? Nou goed, akkoord: je hebt er wel op gelet. Dat ben ik vergeten. Maar ja, er waren een paar Sabbatten, dat ze er dicht tegenaan zat. En natuurlijk geldt, dat wanneer dit soort natuurlijke dingen gebeuren, we daarvoor moeten zorgen. Zelfs Jezus sprak erover, dat een baby op de achtste dag besneden moest worden, ook als dat op Sabbat viel. Laten we eerlijk zijn: predikanten hebben het soms op Sabbat aardig druk. En daarom zegt die Bijbeltekst: “de priesters schenden de Sabbat.” (zie o.a. Mattheüs 12: 5) Dat betekent, dat ze dingen doen, die volgens de letterlijke tekst niet geoorloofd zijn. Maar hen treft in zo’n geval geen blaam, omdat zij hun dienst als priester verrichten.

Op de zevende dag zorgden de priesters er bijvoorbeeld voor, dat het vuur op het altaar bleef branden. Ze haalden brandhout op. Ze zorgden ervoor, dat er water in het wasvat zat. Ze putten water. Als de mensen dat buiten het heiligdom zouden doen, werden ze gestenigd. Dus er werden dingen in het heiligdom voor het volk gedaan, waarvan God erkende, dat ze gedaan moesten worden. Dus je moet de context van een handeling kennen. En in deze kerk hebben we mensen, die we heel dankbaar zijn voor wat ze doen. Zij verrichten hun dienst, zodat anderen aan de dienst kunnen deelnemen. Maar zelfs hierin moeten we voorzichtig zijn, dat we het week in, week uit niet al te druk hebben. U en ik weten, dat er mensen als Martha zijn, die elke week dingen klaarmaken voor de potluck. (Ieder neemt wat te eten mee, en men eet ‘wat de pot schaft’) Die missen de preek soms, omdat ze bezig zijn met de voorbereidingen. En als dat één of twee keer gebeurt, kun je dat begrijpen. Maar soms kun je het hiermee zó druk krijgen, dat je het Woord niet meer hoort en je band met God verliest. En nu ik het hier toch over heb: De Bijbel spreekt over de os in de put. (Lukas 14: 5) Jezus had juist daarvoor verwezen naar een schaap in een put. In hetzelfde vers wordt ook gesproken over een ezel in een put. Die dieren vallen niet vaak in een put. Maar je zult verbaasd staan over wat er tegenwoordig allemaal vergeleken wordt met een os in een put. Mijn idee van een os in een put is, dat mensen op Sabbat stil komen te staan met een kapotte auto. Ik weet, dat ik hen dan weer op weg kan helpen. Ik stop en sluit hun carburateur opnieuw aan, of wat ik dan maar kan doen. Je probeert de mensen weer op weg te helpen. Ik denk, dat … En ik geef ze natuurlijk geen rekening. Je doet het om te helpen en uit medelijden. Een paar weken geleden was ik op pad met Steven. Toen we uit de kerk naar huis gingen, kreeg een auto pech, hier vlakbij op Watt Avenue, midden op straat. Daar zat een man of vrouw, ik weet het al niet meer, gewoon vast. En alle auto’s toeteren. Ik dacht: “Waarom help ik niet, in plaats van te toeteren?” Steven en ik stapten uit. We hielpen de auto duwen. Wel: als beroep zou ik dat nooit willen doen, maar op Sabbat was er niks verkeerds aan, is het niet zo? Wie is het daar allemaal mee eens? Je probeert iemand te helpen. Maar heel veel dingen die we een os in een put noemen, zijn helemaal geen os in een put.

Persoonlijk maak ik me zorgen over sommige jeugdclubs, die zeggen: “Deze Sabbat gaan we het gras van mensen harken voor Jezus.” Nee! Dat kan niet. Heeft iemand daar problemen mee? Of ze zeggen: “We gaan op de parkeerplaats de voorruiten wassen. Want we willen goed doen en we zegenen de mensen.” Of: “We gaan op de snelweg vuilnis rapen.” Ik denk, dat we een slecht precedent scheppen voor jongeren, als we dit soort “os in de put” of “goed doen” diensten gaan aanbieden. Want kinderen leren daarvan, dat het prima is om op Sabbat te werken. En dat is … ik denk, dat Jezus dit soort dingen niet in gedachten had, toen Hij over een os in een put sprak.

Laat me jullie een voorbeeld geven: Lukas 23: 55; en ik lees door tot 24: 2. Jezus sterft. Christus is dood, en de zon is aan het ondergaan. Het is nog geen Sabbat. Ze willen Zijn lichaam balsemen. Ze houden van Hem. Ze hebben drieëneenhalf jaar naar Zijn onderwijs geluisterd. Ze weten wat Hij wil. “En ook de vrouwen die met Hem uit Galilea gekomen waren, volgden en aanschouwden het graf en hoe Zijn lichaam erin gelegd werd. En toen zij teruggekeerd waren, maakten zij specerijen en mirre gereed. En op de sabbat rustten ze overeenkomstig het gebod. En op de eerste dag van de week gingen zij, heel vroeg in de morgen, naar het graf en brachten de specerijen mee die zij gereedgemaakt hadden, en sommigen gingen met hen mee. Zij nu vonden de steen afgewenteld van het graf.” Een ander evangelie vertelt ons: “En toen de sabbat voorbijgegaan was, hadden Maria Magdalena, Maria, de moeder van Jakobus, en Salomé specerijen gekocht om Hem te gaan zalven. En heel vroeg op de eerste dag van de week kwamen zij bij het graf, toen de zon opging.” Markus 16: 1 – 2.

Ik denk, dat de meeste Sabbatvierders onder ons gezegd zouden hebben: “Ik zie ook wel, dat de zon ondergaat. Maar we zijn nog niet helemaal klaar met het balsemen van het lichaam van Jezus. Het gaat hier tenslotte om Jezus, en dus zal het wel in orde zijn.” Ik denk, dat wij heel veel dingen een os in een put noemen, die Jezus geen os in een put zou noemen. Als het kan wachten, laat het dan wachten. Als het niet perse op die dag gebeuren moet, om iemands leven te redden, of voor een noodgeval waarin iemand lijdt of zoiets, stel het dan uit, is het niet zo? Reken maar, dat dit voor de discipelen belangrijk was. En toch zeiden ze, dat het tot zondag kon wachten. Ik denk, dat ze blij waren, dat ze gewacht heb-ben. Ze waren juist getuige van de opstanding, omdat ze gewacht hadden, is het niet zo?

Sommige mensen krijgen te maken met praktische problemen in hun opleiding. Of het werk eist van jou, dat je voor je beroep een examen doet. En wanneer vallen die examens altijd? Heel veel op zaterdag. Een tijdje terug hield een politieagent me aan. Hij wilde met me praten. Het was een motoragent, speciaal voor de snelweg. En dus besloot ik mijn verkeerskennis bij te spijkeren. En weet je, wanneer ze die lessen aanbieden? Prijs de Heer: Ze waren net begonnen met een aanbod online. En dus heb ik al die lessen online kunnen doen. Het is op dit punt af en toe erg moeilijk. Alle andere keren, dat ik naar de verkeerschool moest, moest ik zoeken naar mogelijkheden, om de cursus in gedeeltes te doen: één keer een halve dag en nog een keer een halve dag. En wat doe je, als je een examen moet doen, en het gaat om het behalen van een graad? En wat als het om een promotie, of een baan gaat? Zou je het dan doen? Allereerst wil ik zeggen, dat we op kantoor een brief hebben. We hebben een paar voorbeeldbrieven. We komen dat iedere keer weer tegen, dat we moeten schrijven … Prijs God: in Amerika hebben we nog wat vrijheid!

In andere landen liggen die dingen nog moeilijker. Wij kunnen een brief schrijven. En dan geven ze jou speciaal de mogelijkheid op een andere dag examen te doen. Of ze verschuiven het hele examen, of z-iets. Maar zeg niet: “Deze ene keer ga ik de Sabbat schenden: God begrijpt het wel.” Ik denk, dat je met dit soort kleine dingetjes je principes op begint te offeren. En dat opofferen wordt steeds gemakkelijker, totdat iemand op een gegeven dag tegen je zegt, dat je Gods Sabbat moet inruilen voor hun sabbat. En dan heb je al zoveel kleine concessies achter elkaar gedaan, dat het maar een kleine stap lijkt, je geloof af te zweren. De duivel knabbelt stukje bij beetje jouw geloof weg. We moeten gaan staan voor ons geloof, is het niet zo? Moeten we soms de Sabbat opgeven, wanneer het ongemakkelijk wordt om die te houden? Stel die vraag eens bij de andere geboden: “Ik weet wel, dat je niet mag liegen. Maar als ik deze ene keer lieg, dan bespaar ik me een hoop moeilijkheden.” Ik weet dat er mensen zijn, die vinden, dat er goede argumenten kunnen zijn, om af en toe eens te liegen. Ik geloof niet, dat God er ook zo over denkt. Hoeveel van de vrouwen hier zouden er begrip voor hebben, wanneer hun man zei: “Ik ga nu vier weken op zakenreis, en een klein beetje overspel … ik bedoel: alleen deze ene keer!” Een heel klein beetje Gods Naam ijdel gebruiken, alleen maar af en toe, alleen deze ene keer. Ik moet Christus nu even verloochenen, en een andere god aanbidden. Ik bedoel: Zou het God wat uitmaken, als wij compromissen zouden sluiten bij de andere negen geboden? Jazeker maakt Hem dat wat uit. Daarom denk ik soms wel eens, dat wij bij het Sabbatsgebod heel anders betrokken zijn. We denken, dat het Hem niet kan schelen, of we dit gebod schenden. In het verleden stond er de doodstraf op. “Want het loon van de zonde is? de dood.” Romeinen 6: 23. Het is dus een heel ernstig gebod. Nou geloof ik niet, dat wij mensen terecht moeten gaan stellen.

Wat moet ik op Sabbat aantrekken?
Iedereen moet nu met de ogen dicht verder luisteren, zodat je naar niemand om je heen kijkt. Ik vind, dat we het hier over moeten hebben, als het gaat om de vraag, hoe we de Sabbat moeten houden. Ik geloof, dat als we in Gods aanwezigheid komen, we ons ervan bewust dienen te zijn, dat Hij een heilig God is. We moeten het beste dragen wat we hebben. Je mag voor God niet het slechtste bewaren. Sommige mensen komen naar de kerk, waarvan ik weet, dat ze voor hun werk de hele week een pak moeten dragen. Dan dragen ze gepaste kleding. Maar als ze naar de kerk komen lijkt het wel, of ze op Hawaï op vakantie zijn. Als je Hawaï kleren de beste zijn, die je hebt, dan … prijs de Heer! En op Hawaï is het ook prima. Ik ben er geweest. Nee, ik meen het echt. Als ik op één of ander eiland in het zuiden van de Stille Oceaan naar de kerk ga, heeft iedereen korte mouwen. Zo is dat daar nu eenmaal. Het is hun manier om respectvol gekleed te gaan. Als je naar de Filippijnen gaat, dragen ze een sarong. Weet je wat ik bedoel? Draag die kleren, die eerbied laten zien, want je komt in Gods aanwezigheid. Dan wil je een voorbeeld van eerbied zijn. Ik geef jullie een paar Bijbelverzen: Genesis 35: 2 – 3: “Toen zei Jakob tegen zijn huisgezin en tegen allen die bij hem waren: Doe de vreemde goden die in uw midden zijn weg, reinig u en verwissel uw kleren. Laten wij opstaan en naar Bethel gaan.” Wie weet wat het woord ‘Bethel’ betekent? Huis van God. “Ik zal daar een altaar maken voor de God.” Ze moesten van kleren wisselen, toen ze voor God gingen verschijnen. Toen de Heer op het punt stond, de Tien Geboden te geven, gebood Mozes het volk om hun kleren te wassen. Dus het eerste punt is, dat we schoon zijn. We moeten netjes gekleed zijn en eerbiedig. Wanneer we voor de Heer verschijnen. Het is een rustdag.

Ik wil jullie nog een Bijbeltekst noemen. I Timotheüs 2: 9 – 10. “Evenzo wil ik dat de vrouwen zich tooien met een eerbaar gewaad, met ingetogenheid en matigheid, niet door het vlechten van het haar of met goud of parels of kostbare kleding, maar met goede werken, wat bij vrouwen past die belijden godvrezend te zijn.” We moeten niet overdreven sierlijk of buitensporig gekleed zijn. Laten we eerlijk zijn: Sommige mensen komen naar de kerk, die gaan er wat hun betreft van uit, dat de Sabbat het toneel voor een modeshow vormt. En iedereen wil alle anderen overtreffen. Ik zeg niet, dat jullie zo zijn. Maar we weten allemaal, dat sommige mensen de Sabbat zien als een gelegenheid om hun laatste aankoop te kunnen showen. Dat hoort onze mentaliteit niet te zijn. We moeten komen, omdat we Christus willen weerspiegelen.

Er schiet me nog iets te binnen, wat ik jullie had willen noemen. De Bijbel zegt, dat de Sabbat binnen onze poorten gehouden moet worden. Denk aan wat Jakob tot zijn gezin zei. Er zijn dingen, waar we niet verantwoordelijk voor zijn. Jouw poorten betekenen jouw gezin. In de tijd van de Bijbel hadden ze ranches. Je kunt niet verantwoordelijk zijn voor wat mensen doen op het punt van het houden van de Sabbat, wanneer ze zich buiten jouw poorten bevinden. Zelfs onder de kinderen van Israël waren mensen, die niet tot het volk van de Israëlieten behoorden. Misschien hebben zij de Sabbat niet gehouden. Dat lezen we in Nehemia. Maar binnen je poorten, als je kinderen komen, wanneer je volwassen kin-deren komen, dan moet je hun de betekenis van de Sabbat uitleggen. Ook al begrijpen ze het niet, of houden ze de Sabbat niet, zoals jij die houdt. Maar als ze binnen jouw poorten zijn, dan moet de Sabbat gehouden worden. Je zegt misschien: “Ik weet, dat zij de Sabbat niet houden. Dus blijven zij thuis en kijken football en wij gaan naar de kerk.” Nee. Zeg ze, dat als ze dat willen, ze een hotelkamer moeten nemen. Misschien vind je dat een beetje strenge liefde. Maar ze moeten het respecteren. Want je moet het besluit nemen, dat je God meer zult liefhebben dan je kinderen. Laat hen binnen jouw poorten de Sabbat eren.

Hoe zit het, als je in zaken bent, en je hebt zakenrelaties die de Sabbat niet houden, en zij hebben op Sabbat hun zaak open? Sommigen van jullie hebben die op dit moment, en jullie wisten het misschien niet eens. Jullie brengen je geld naar de bank. Die investeren het in aandelen. Ik kan jullie garanderen, dat die banken niet allemaal op Sabbat dicht zijn. Dat kun je niet controleren. Zo zie ik het: Als je beslissende invloed hebt op hoe het loopt, dan moet je óf jezelf terugtrekken, óf zij moeten de Sabbat houden. Als je bijvoorbeeld één van de 50 mensen bent, die eigenaar zijn van een hotel, dan kun je hen niet opdragen, het hotel op Sabbat te sluiten, wel? Maar “binnen uw poorten” betekent: binnen jouw verantwoordelijkheid. Voor zover je het kunt beïnvloeden, moet je de Sabbat houden. Als je er geen beslissende invloed op hebt, of je hebt er onvoldoende over te vertellen, ben je niet verantwoordelijk voor wat alle anderen doen.

Er zullen ook mensen zijn, die zeggen: “Je laat anderen voor je werken, wanneer je op Sabbat stroom gebruikt. En je laat de telefoonmaatschappij voor je werken, als je je mobieltje beantwoord”, en meer van die voorbeelden. Daar heb ik geen invloed op, of ik mijn mobieltje nu gebruik of niet. Begrijpen jullie, wat ik wil zeggen? Als ik de kraan opendraai, ben ik blij dat hij loopt. Maar ik ga niet voor de waterleidingmaatschappij werken, is het niet zo? Ik weet, dat ik dingen oversla. Dit is zo’n uitgebreid onderwerp. Maar mijn tijd is bijna om. Het is heel eenvoudig een rustdag.

Nog een citaat uit “Hoe leidt ik mijn kind?” van Ellen White: “Verspil de kostbare uren van de Sabbat niet in bed.” Omdat het een rustdag is, hoeven we ons toch niet vol te proppen als leeuwen, die net een olifant gedood hebben, en dan maar wat liggen. Ik vind, dat we van ons voedsel mogen genieten, maar eet met mate. Het eten moet bijzonder zijn. Ik denk, dat het een traktatie dient te zijn. Dat betekent niet, dat je negentig verschillende dingen op tafel moet zetten. Maar het moet een traktatie zijn. Het moet er aantrekkelijk uitzien. We hoeven ook niet zoveel te eten, dat het enige waar we daarna nog aan kunnen denken het vinden van de dichtstbijzijnde hangmat is, zodat we de rest van de dag kunnen wegslapen. Het is een rustdag. Maar hoeveel mensen kennen jullie, die niet naar de kerk gaan en dan zeggen: “Het is toch per slot van rekening een rustdag! Dus ik ben thuis gebleven en heb geslapen.” Kom op! Sta op en ga naar de gemeente. Doe later maar een dutje, is het niet zo? Maar sla de tijd, waarin je God kunt aanbidden niet over.

“Verspil de kostbare uren van de Sabbat niet in bed. Op Sabbatmorgen moet het gezin vroeg in beweging komen. Als je laat opstaat, ontstaat er verwarring en gejaag. Je moet je dan klaarmaken voor het ontbijt en de Sabbatschool. Er wordt gehaast …” Ik hoop, dat jullie naar de Sabbatschool komen “… er wordt gedrongen, men wordt ongeduldig. Zo dringen onheilige gevoelens het gezin binnen. Zo wordt de Sabbat ontheiligd. Het wordt op die manier een beproeving: gevreesd in plaats van geliefd.” God wil, dat we de Sabbat liefhebben. Hij wil, dat het een zegen is. Het moet iets zijn, waarvan we genieten, iets wat we koesteren, iets waar we naar uitzien. Maar weet je: het kost veel energie om zo’n soort ervaring op te bouwen. Je moet het plannen. Je moet erover nadenken. Is God dat waard? Is Hij het waard om je tijd aan te besteden? Is Hij Iemand, die jij liefhebt? Is het dat allemaal waard? Ik weet, dat ik dit voorbeeld eerder gebruikt heb. Maar als een man en een vrouw verkering hebben en maar weinig tijd samen heb-ben, vanwege hun agenda’s en de afstand – dan proberen ze die tijd te plannen. Ze investeren tijd, om hun samenzijn tot iets bijzonders te maken. En vooral de man, wanneer hij die afspraakjes voor zijn ge-liefde maakt … Die is geliefd, hè, wanneer hij vooruitdenkt? Hoeveel vrouwen hier vinden het fijn, als hun man iets doet, waaruit blijkt, dat hij vooruit gedacht heeft? Hij heeft een plannetje gemaakt, om iets speciaals met haar te doen. Dat maakt hen erg gelukkig.

Als ik op reis ben, schrijft Karen van tevoren al één of twee kaartjes. En dan verstopt ze die in mijn bagage of in mijn computer. Ze verstopt ze altijd zó, dat ze denkt, dat ik ze ook zal vinden. Want ze maakt zich nergens meer zorgen over, dan wanneer ik thuiskom, en zij vraagt: “Heb je mijn kaartje gelezen?” En dat ik dan zeg: “Welk kaartje?” Dus je verstopt het niet al te goed. Het is altijd fijn, dat ik, als ik mijn map voor die reis doorzoek, dat ik dan een kaartje tevoorschijn tover met een lief tekstje, of een kusje of iets dergelijks. Het is heel … Meestal heeft ze een liefdesbrief of zoiets erin gestopt. Het laat me zien, dat ze aan me gedacht heeft. Nu moet ik nog leren, dat ook voor haar te doen, als zij … Het is tijd om samen te zijn.

En dan nog tenslotte … Laat me nog even vlug iets doen, voordat ik aan het ‘tenslotte’ toekom. Ik had zoveel materiaal, dat ik aan jullie had willen doorgeven. Ik wil er geen deel drie aan vastknopen, en daarom heb ik zoveel behandeld als ik kon. Ik heb een samenvatting gemaakt: een aantal punten over het houden van de Sabbat. Jullie kunnen een exemplaar afhalen bij de informatietafel.

* Één: De Sabbat is een dag om met ons creatieve werk op te houden. Het is een dag van ophouden, zoals God opgehouden is. We mogen waardering hebben voor wat God in de wereld gedaan heeft, en wat Hij in ons doet. En de Bijbel is er.

* Twee: De Sabbat is niet de tijd om uitgebreid eten te gaan klaarmaken. Doe dat op de dagen, die aan de Sabbat vooraf gaan. Er is geen tijd voor uitgebreid bakken en koken. De Sabbat is de tijd, om onze lasten van ons af te leggen en te rusten. Jeremia 17.

* We mogen geen dienstwerk op Sabbat doen. Dat betekent slavenarbeid. En dat geldt voor ons hele gezin, voor ons personeel, voor onze dieren, en voor onze vreemdelingen die bij ons wonen: de bezoekers binnen onze poorten. Soms is het moeilijk, wanneer er familie logeert, die niet geloven. Dat is een uitdaging. Je hebt moed en takt nodig hoe je dit aan moet pakken.

* De Sabbat is een heilige samenkomst. We moeten anderen ontmoeten en samen God aanbidden. Daar staan een aantal Bijbelteksten bij.

* De Sabbat moet een dag van vreugde en genot zijn: een dag waarin we afstand doen van onze gedach-ten en woorden, zodat we Gods gedachten kunnen opvangen. Hoeveel mensen worstelen er niet mee, dat ze op Sabbat aan dingen denken, waaraan ze niet zouden moeten denken? Het kost inspanning en ener-gie om zover te komen, maar het kan.

* Zes: De Sabbat is een tijd van genezing. Het is een goede dag om op bezoek te gaan en mensen die lijden geestelijk te ondersteunen. Het is niet de dag om handel te drijven, om te kopen en te verkopen, of bezig te zijn met zakelijke transacties. De Sabbat is een tijd om goed te doen, en om zieken te bezoeken. We horen op Sabbat geestelijk werk te doen, anderen voor Christus te dienen. Maar dat betekent niet, dat we hun gras gaan harken, of hun auto’s gaan wassen.

* De Sabbat is een tijd voor gebed. Handelingen 16.

* Elf: De Sabbat is een tijd om met elkaar over geestelijke principes te spreken. Voor predikanten is het een tijd om te preken en de woorden van God en Jezus hardop te lezen. Ik denk, dat het goed is, dat wij het Woord horen voorlezen.

* En dan punt twaalf: Op Sabbat is het tijd om te zingen, is het niet zo? Dat gaan we straks ook doen. Tussen haakjes, als je de korte inleiding van Psalm 92 leest, zie je, dat het een Sabbatspsalm is. De mensen zongen op de Sabbatdag. En dan heb je ook nog de brieven aan de Efeziërs en de Kolossenzen; en nog een aantal andere teksten.

Tenslotte
En dan nu het ‘tenslotte’: De Sabbat is een tijd om samen met Jezus te zijn. Lukas 10: 38 – 42: “Het gebeurde, toen zij onderweg waren, dat Hij in een dorp kwam. En een vrouw die Martha heette, ontving Hem in haar huis. En zij had een zuster die Maria heette, die ook aan de voeten van Jezus zat en naar Zijn woord luisterde. Weet je: soms hebben we het op Sabbat zó druk met naar de gemeente gaan. Daar stoppen we onze tijd in en zijn daar mee bezig. Maar we zijn niet echt samen met Hem. En de Heer wil graag, dat we met Hem samen zijn. Als we wel andere mensen ervan kunnen overtuigen, op welke dag de Sabbat valt, maar we zijn niet met Jezus samen, dan vieren we de Sabbat niet echt. Dan is het tevergeefs. Misschien kennen we alle argumenten. Misschien geven we onze tijd en zitten stil. Maar als we niet met Hem samen zijn en in Zijn aanwezigheid verblijven, dan vieren we de Sabbat niet echt. “Maar Martha was druk bezig met bedienen. Nadat zij erbij was komen staan, zei zij: Heere, trekt U het Zich niet aan dat mijn zuster mij alleen laat bedienen? Zeg toch tegen haar dat zij mij helpt. Jezus antwoordde en zei tegen haar: Martha, Martha, u bent bezorgd en maakt u druk over veel dingen. Slechts één ding is nodig. Maria heeft het goede deel uitgekozen, dat niet van haar zal worden afgenomen.” Aan Jezus voeten zitten, staren naar Zijn gezicht, tijd met Hem doorbrengen, Zijn stem horen: daar is de Sabbat voor bestemd. Kwaliteits-Tijd samen met Jezus. Dat wil Hij samen met ons hebben. Zelfs toen Maria eten voor Jezus aan het klaarmaken was, zei Jezus: “Nee, onderbreek dit nu niet. Dit is belangrijker. We hebben een vertrouwensband samen. We leren elkaar kennen.” En zo’n band wil Hij ook met jou. Daar is de Sabbat voor bestemd. Het is heilige tijd, omdat het tijd samen met God is. En zo wil ik de Sabbat ook houden. Willen jullie dat ook niet, vrienden? Laten we samen opstaan en lied nr. 183 (Adventbundel) zingen: “O dag van rust en blijheid.”

Ik wil jullie een hele eenvoudige vraag stellen. Jullie kunnen antwoorden door in Gods tegenwoordigheid jullie hand op te steken. Als jullie de Heer hebben horen spreken in deze presentatie over de praktische aspecten van het heilig houden van de Sabbat. En wanneer jullie erkennen, dat jullie Gods hulp nodig hebben om te doen wat jullie moeten doen: Zouden jullie dan willen zeggen: “Heer help mij Uw dag heilig te houden”? Amen.

Vader in de hemel, lieve Heer, wij geloven dat we vandaag en in onze vorige studie onze opvatting over de heiligheid van de Sabbat aan de orde hebben gesteld. Ik bid U, Heer, dat U ons wilt helpen om te groeien in het houden van de Sabbat, zodat we aan die waarheid zullen voldoen. Heer, we weten dat we zonder Jezus niets kunnen doen. Maar we geloven ook, dat “door Christus alle dingen mogelijk zijn.” We weten ook, Heer, dat hoe ijverig we ook ons best doen om de Sabbat heilig te houden, dat het onmogelijk is, als U niet in de eerste en voornaamste plaats ons hart heeft. Heer, ik bid, dat U ons heilig maakt, zodat wij deze heilige dag op een heilige manier kunnen houden. Help ons om door Uw Geest gereinigd te worden. Help onze gedachten te zuiveren door het bloed van Jezus. En ik zou willen bidden, Heer, dat wij ons voordeel zullen kunnen doen met deze gezegende tijd. U heeft deze voor ons apart gezet, om ons heel speciaal te kunnen ontmoeten. Ik bid U, dat wij kunnen groeien. Sommige van deze dingen kosten tijd, voordat we die kunnen toepassen. En ik bid U, Heer, dat wij mogen groeien in de manier waarop wij leren, dat U een heilige God bent, en dat wij ons gezin dat leren erkennen. We mogen leren en doorgeven, dat wij met alle mensen voor U in het koninkrijk willen verschijnen. En we mogen U dan op de Sabbat aanbidden. Help ons, om daar nu al mee te beginnen. Dat bidden we in Jezus’ Naam. Amen.